Słowo „carnevale” oznacza „pożegnanie mięsa”. Jest okresem wzmożonych zabaw i ucztowania. Szczególnie kolorowo obchodzi się go w Ameryce Południowej. O tym, jak wygląda karnawał w Boliwii opowiada o. Zbigniew Świerczek.
Pierwsze grupy karnawałowe można spotkać na ulicach miast już po Nowym Roku. Późnym popołudniem lub wieczorem można usłyszeć zbliżającą się małą orkiestrę dętą z kilkoma trąbkami różnego rozmiaru, bębnem, werblem. Po chwili z oddali wyłania się grupka tańczących ludzi, często z butelką alkoholu w ręku, idących środkiem ulicy. W tym czasie kierowcy traktują ich przemarsze z wielką cierpliwością. Takie obchody karnawału pojedynczych grup tańczących ludzi można zobaczyć na ulicach miast w soboty i w niedzielę aż do Popielca.
Karnawałowe pochody
Tydzień przed Środą Popielcową świętowanie staje się zjawiskiem masowym. Ostatnia sobota i niedziela to dni przeznaczone na wielkie pochody karnawałowe zarówno w dużych jak i w małych miastach. Mieszkańcy ustawiają się wzdłuż trasy przemarszu i przez wiele godzin oglądają przechodzące barwne grupy. Każda z nich ma własnego sponsora, który bierze na siebie dużą część kosztów związanych ze wspólnym świętowaniem grupy. Tancerze natomiast sami muszą zorganizować dla siebie stroje. Każda grupa jest przebrana inaczej, najczęściej są to stroje regionalne pochodzące z różnych stron Boliwii. Regionalne są również tańce, dlatego grupy przygotowują różne choreografie wykonywane przy akompaniamencie rozmaitych melodii. Uczestnicy biorący udział w pochodzie mają swoje własne orkiestry przygrywające do tańca. Przez wiele tygodni grupy spotykają się wieczorami, aby ćwiczyć karnawałowe występy.
W przerwach pomiędzy przemarszami grup w tłum uderzają balony wypełnione wodą. Ludzie przyglądający się pochodom bawią się również w taki sposób. Baloniki wypełnione wodą można kupić za kilkadziesiąt centavos od sprzedawczyń przechadzających się pomiędzy tłumem.
Karnawałowy lany poniedziałek
Poniedziałek i wtorek tuż przed Popielcem są dniami wolnymi od pracy. W tym czasie rodziny i znajomi grillują, jedzą, piją i wspólnie się bawią. Poniedziałek to dzień podobny do naszego „lanego poniedziałku” – wtedy wszyscy polewają się nawzajem wodą, tego dnia nawet habit nie pozostaje suchy. Trzeba mieć jednak na uwadze, że wówczas w Boliwii jest bardzo gorąco – na tej szerokości geograficznej to środek lata. Ten mokry zwyczaj jest więc przyjmowany przez wszystkich bardzo dobrze. Inaczej jest już we wtorek. Wtedy lepiej nie wychodzić z domu, ponieważ ludzie nie oblewają się już wodą, ale różnymi farbami, przepalonym olejem silnikowym, wrzucają się nawzajem do błota… A chyba mało kto lubi być tak traktowany.
Karnawał obchodzi się też na wioskach, również tych położonych przy drogach głównych. Kierowcy muszą liczyć się wtedy z przerwą w ruchu drogowym trwającą nawet kilka godzin, ponieważ przez ulice przechodzą karnawałowe przemarsze. W czasie świętowania wielu ludzi całkowicie rezygnuje z poruszania się samochodem, ponieważ niesie to ryzyko wypadków z udziałem nietrzeźwych.
W czasie karnawału tańczy przede wszystkim młodzież, ale także dzieci i starsi. Wszyscy, bez względu na wiek w różny sposób korzystają z tego czasu świętowania i radości przed podjęciem wielkopostnych wyrzeczeń.
Opowiedział o. Zbigniew Świerczek
opr. Agnieszka Kozłowska
